ayıplı mal veya hizmet ne demek?

Ayıplı mal veya hizmet, tüketiciye teslim edildiği veya sunulduğu anda, taraflar arasında kararlaştırılan örneğe veya modele uygun olmaması veya objektif olarak sahip olması gereken özellikleri taşımaması durumudur. Tüketici, ayıplı mal veya hizmete karşı çeşitli haklara sahiptir. Bu haklar, malın veya hizmetin türüne ve ayıbın niteliğine göre değişiklik gösterebilir.

**Ayıplı Mal veya Hizmetin Unsurları:**

*   **Sözleşmeye Aykırılık:** Mal veya hizmetin, sözleşmede belirtilen niteliklere veya tarafların beklentilerine uygun olmaması.
*   **Gizli veya Açık Ayıp:** Ayıbın, teslim veya ifa anında fark edilebilir (açık ayıp) veya sonradan ortaya çıkabilir (gizli ayıp) olması.
*   **Önemli Ayıp:** Mal veya hizmetin kullanımını önemli ölçüde engelleyen veya değerini düşüren ayıplar.

**Tüketicinin Hakları:**

Tüketici, ayıplı mal veya hizmet durumunda aşağıdaki seçimlik haklara sahiptir:

1.  **Bedel İadesi:** Sözleşmeden dönerek ödediği bedelin tamamını geri alma hakkı. ([https://www.nedemek.page/kavramlar/bedel%20iadesi](https://www.nedemek.page/kavramlar/bedel%20iadesi))
2.  **Ayıp Oranında İndirim:** Mal veya hizmetin değerindeki düşüş oranında bedelden indirim talep etme hakkı.
3.  **Ücretsiz Onarım:** Malın ücretsiz olarak onarılmasını isteme hakkı (bazı durumlarda). ([https://www.nedemek.page/kavramlar/ücretsiz%20onarım](https://www.nedemek.page/kavramlar/ücretsiz%20onarım))
4.  **Ayıpsız Misliyle Değişim:** Malın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme hakkı (bazı durumlarda).

**İspat Yükümlülüğü:**

Malın tesliminden itibaren belirli bir süre içinde ortaya çıkan ayıpların, teslim anında var olduğu kabul edilir. Bu durumda, satıcı veya sağlayıcı ayıbın sonradan oluştuğunu ispatlamakla yükümlüdür.

**Zamanaşımı:**

Ayıplı mal veya hizmetten kaynaklanan talepler için belirli bir zamanaşımı süresi bulunmaktadır. Bu süre, malın veya hizmetin türüne göre değişiklik gösterebilir. Tüketici haklarının korunması açısından bu sürelere dikkat etmek önemlidir. ([https://www.nedemek.page/kavramlar/zamanaşımı](https://www.nedemek.page/kavramlar/zamanaşımı))